بعد از بیش از پانزده سال. مهاجرت به کانادا درست بود یا غلط؟

بیش از پانزده سال از مهاجرت من گذشت کودکان من اکنون در کانادا به دانشگاه میروند. وقتی که به پشت سر نگاه میکنم گذر این پانزده سال آسان نبود. منی که سی وهشت سال در آن مملکت زندگی کردم، تا مقطع فوق لیسانس در آن کشور درس خواندم و کار کردم. ولی دلایل مهاجرتم در آن موقع چه بود؟ 1- بی قانونی و بلاتکلیفی. شما نمیتوانستید برنامه ریزی بلند مدت داشته باشید. همه چیز سلیقه ای تغییر میکرد. 2- عدم شایسته سالاری. شما هر چقدر متخصص و صادق در کار خود بودید، باز هم این نمیتوانست باعث پیشرفت شما شود. بی تخصص ترین، ریاکارترین و دروغگوترین و فاسدترین افراد جای شما را میگرفتند و به پستهای بالاتر میرفتند. چرا که فقط باید ثابت میکردید سرسپرده هستید. 3- بی تفاوتی مردم. مردم با این دروغ و تزویر کنار آمده و با اینکه بیشتر آنها از این سیستم ناراضی بودند ولی برای اندکی پول و مقام حاضر بودند راستی و درستی را زیر پا بگذارند و چاپلوسی همان مدیران نالایق را کرده و راه پیشرفت آنان و نادرستی را هموار میکردند. من سه راه بیشتر نداشتم، در حوزه ای که من کار میکردم یا باید میماندم، با توجه به تجربه و تخصص من اگر اندکی با سیستم فاسد نرمش نشان میدادم و وجدان را زیر پا میگذاشتم با کمی حس چاپلوسی میتوانستم پشت خود را ببندم ولی روح خود را باید میفروختم. یا اینکه به وضع موجود اعتراض میکردم و هر روز جنگ اعصاب داشتم (که واقعا زندگی من همین شده بود) که در نهایت به برکت همان مدیران نالایق و همکاران بی تفاوت کنار گذاشته میشدم. یا راه سوم، عطای همه چیز را به لقایش میبخشیدم و میرفتم. بخاطر خودم، خانواده ام و فرزندانم. چون نمیخواستم فرزندان من آن چیزهایی را که من میدیدم ببینند و تجربه کنند. شاید آن موقع اگر اندکی به بهبود اعتقاد داشتم میماندم چون مهاجرت در اواخر دهه سی زندگی آسان نیست. شما باید تقریبا همه چیز را از صفر شروع کنید، و برای من که تقریبا سرمایه ای نداشتم وضع به مراتب سختتر بود. من باید به اتکا همان چیزی که در مملکت به آن ارزشی داده نمیشد مهاجرت میکردم. این یک آزمایشی برای من هم بود، در غیر اینصورت دلیل مهاجرت من اشتباه بود. آیا من در کانادا آنچیزهایی را که بخاطر آنها مهاجرت کردم یافتم؟ راستش را بخواهید کانادا تا ده سال پیش همان کشوری بود که میخواستم و بخاطرش مهاجرت کرده بودم. ولی ده سال پیش برای پیشرفت من کافی نبود. تا آمدم جا بیفتم و پیشرفت کنم کانادا هم تغییر کرد. حزب لیبرال بخاطر اینکه طرفداری رای دهندگان مهاجر را داشته باشد درها را بی محابا باز کرد. اسلامگرایان افراطی وارد شدند. کلاهبردان و کسانی که در ممالک جهان سوم، شامل ایران با هزار راه خلاف سرمایه اندوزی کرده بودند وارد شدند با راههای مهاجرتی از قبیل سرمایه گذاری و استارت آپ. راههای خلاف و تقلبی که وکلا و دلالان مهاجرت برای تقلب پیش پای آنان میگذاشتند وارد شدند. هزاران هزار دانشجو وارد شد که واقعا کانادا ظرفیت این حد را نداشت. الان همان افراد در این این سیستم به فساد و کلاهبرداری و دزدی مشغولند. به سیستم کاری کانادا نفوذ کرده و همان برنامه ای که در کشورهای خود پیاده میکردند اینجا هم پیاده میکنند. کسی که خود از راه غیر عرف به واسطه رابطه به پستی رسیده تلاش میکند تا کسانی را استخدام کند که از خودش کمتر بدانند تا مدیریتشان کند. همین باعث شده کانادا نسبت به ده سال پیش پسرفت کند. یا همان گروهها که نتوانسته اند وارد سیستم کاری یا دولتی شوند، به کارهایی مانند دزدی و جرم و جنایتهای گروهی دست میزنند که باعث گرفتاری بزرگ کانادا شده. بگذریم، ولی با تمام این احوال این سوال مطرح است که آیا هنوز کانادا خوب است؟ جواب: نسبت به ده سال پیش خوب نیست ولی برای جواب دادن به این سوال باید سوال دیگری پرسید، بقیه جهان چطور است؟ ایران که وضعش معلوم است از ده سال پیش از نظر رفاه، آزادی، سلامت، طبیعت و امنیت به سه کشور آخر جدول کشورهای جهان سقوط کرده. کشورهای اروپایی چندین سال قبل از کانادا راه اشتباه کانادا را شروع کردند. جوری که واقعا میشود گفت در آن کشورها شما نمیتوانید دهان باز کرده و عقیده خود را ابراز کنید بدون اینکه از جان خود بترسید. تازه اگر سیستم ریسیسم و تبعیض نژادی در آن کشورها را نادیده بگبریم. کانادا از این لحاظ خیلی از اروپا جلوتر است. از لحاظ وضعیت حقوق و مزایا، تنها جایی که بهتر از کانادا عمل میکند، آمریکا است. ولی وضعیت آمریکا برای مهاجران ایرانی و حتی شهروندان آمریکایی ایرانی در اوضاع کنونی نگران کننده و دلهره آور هست. استرالیا را نمیدانم ولی اگر من حق انتخاب بین استرالیا و کانادا را داشتم، کانادا را انتخاب میکردم. به نظر من که بخاطر موقعیت شغلی خود سفرهای بسیاری به اروپا و آمریکا داشته ام، هنوز کانادا محلی بهتر و مقبولتر است. و باید قبول کنیم که کانادا فقط مونترال یا تورنتو و ونکوور نیست. کانادا کشور پهناوری است با بیشترین منابع طبیعی، جنگل و آب در جهان. کشوری که به شما آزادی انتخاب میدهد، که در هر کجا زندگی کنید و حق انتخاب داشته باشید. من خودم معنای کانادا را درک نکرده بودم تا وقتی که به آلبرتای زیبا سفر نکرده بودم. فکر میکردم که "های وی وان" آمریکا در کالیفرنیا بهترین است، ولی وقتی جاده کنار اقیانوس را گرفتم و از کبک سیتی به گسپه و پرسه و به دنبال آن به پرنس ادوارد و نووواسکوشیا سفر کرده و این طبیعت زیبا را دیدم فهمیدم ما در کانادا بهترش را داریم. بیخود نیست که به کانادا میگن از کران تا کران تا کران. هنور برای زندگی در کانادا اپشنهای زیادی است که در بقیه کشورها با این وسعت یافت نمیشود. در کانادا شما هیچوقت احساس غریبه بودن نمیکنید. با تمام این احوالات سوال این است، اگر وضع ایران تغییر کند برمیگردم؟ جوابش بله هست. برمیگردم ولی به پشتوانه وضعیت مالی و زندگیم در کانادا.